10 наследни болести кои се пренесуваат преку женската линија
Нашите гени го одредуваат не само изгледот и карактерот, туку и слабостите во телото. На пример, дури и депресијата и несоницата може да бидат предизвикани не само од тежок стрес или премногу работа, туку од генетска предиспозиција. За овие и други болести кои може да се наследат од мајката, ќе разговараме во статијата.
Остеопороза
Оваа болест главно ги опфаќа жените, а наследноста е еден од важните фактори на ризик. Остеопорозата почнува да се манифестира по менопаузата, во тој период коските губат калциум и стануваат кршливи.
Ревматоиден артритис
Причините за болеста се непознати, но научниците претпоставуваат дека оштетувањето на зглобовите се должи на оштетениот имунолошки систем кај луѓе со наследни предиспозиции.
Предвремено стареење
Научниците открија група на гени кои се одговорни за тоа колку долго успеваме да ја задржиме нашата младост. Тие се пренесуваат од генерација на генерација и по мајчина линија. Постои можност да се наследи оштетената ДНК, тогаш процесот на стареење ќе биде побрз.
Депресија
Депресијата влијае на повеќе од 300 милиони луѓе годишно, а научниците успеаја да го најдат генот – Slc6a15, кој е главниот виновник и е наследен. Кај жените оваа болест се јавува 2 пати почесто отколку кај мажите и станува хронична. Постпородилната депресија се пренесува и генетски.
Глауком
Глаукомот кај жените е многу почест отколку кај мажите, а генетските мутации кои ја носат оваа болест се наследени.
Кардиоваскуларни заболувања
Кај жените, акумулацијата на маснотиите е утврдена генетски, и ако најголемата концентрација на масни клетки е во абдоминалната област, тогаш ризикот од кардиоваскуларни заболувања се зголемува за 2 пати. Вишокот на холестерол кој се депонира на ѕидовите на крвните садови исто така е наследен и може да ги блокира коронарните артерии, што доведува до мозочен удар или срцев удар.
Мигрена
Жените страдаат од мигрена 3 пати почесто од мажите. Оваа болест се пренесува и генетски, но може да се олесни состојбата и да ја намали фреквенцијата на нападите.
Несоница
Научниците откриле не само гени кои предизвикуваат несоница, туку и силна поврзаност со други знаци кои се наследени: анксиозно растројство, депресија и невротичност. Овие болести одат рака под рака со несоница, а тоа значи дека тие имаат иста генетска основа.
Алцхајмерова болест
Алцхајмеровата болест е најчеста форма на деменција, која е многу почеста кај жените отколку кај мажите. Лекот за оваа болест сè уште не е измислен, но значително може да ги намалите ризиците ако водите правилен животен стил.
Рак на дојка и јајници
Во 2013 година, познатата актерка Анџелина Џоли одлучи на мастектомија (отстранување на млечните жлезди), а во 2015 година – на лапароскопска офоректомија (отстранување на јајниците).
Причината била желбата да се минимизира ризикот од рак, од која починале нејзината мајка и баба. Џоли е носител на генот BRCA1, што во голема мера ја зголемува веројатноста за развој на рак на дојка и јајниците. Но, научниците предупредуваат дека генетската мутација не се развива секогаш во болест и нема потреба да се брза да се одлучи за таква превенција.